Zaprojektowany w 1862 roku z myślą o konfrontacji z najpotężniejszą wówczas flotą wojenną świata, Dundenberg wzbudzał w swoim czasie powszechne zainteresowanie.

Szczegółowych informacji na jego temat nie znajdziemy na kartach obszernego zbioru źródeł, poświęconych działaniom na morzu i flotom wojny secesyjnej („Official Records of the Union and Confederate Navies in the War of the Rebellion”). Można jednak zrekonstruować jego losy, opierając się na źródłach takich, jak specjalistyczne periodyki w rodzaju „The Scientific American” czy „Army and Navy Journal”, prasa skierowana do szerszego odbiorcy (np. „New York Times”), dziennik sekretarza marynarki wojennej czy zapisy obrad Kongresu. Z lektury tych źródeł i opracowań wyłania się obraz jednego z najbardziej kontrowersyjnych okrętów pancernych, jakie miały zasilić US Navy.

Widmo nowej wojny

Stoczona 9 marca 1862 roku bitwa na Hampton Roads udowodniła wartość bojową Monitora, wobec czego to właśnie rozwiązanie konstrukcyjne Johna Ericssona było najpowszechniej stosowane na pancernikach budowanych dla US Navy podczas wojny secesyjnej. Okręt, który dotrzymał pola Virginii, nie był jednak pozbawiony wad, a jedną z najpoważniejszych była kiepska dzielność morska, wynikająca głównie z niskiej wolnej burty. Jej potwierdzenie stanowił fakt, że holowany Monitor zatonął w pobliżu Przylądka Hatteras podczas sztormu ostatniego dnia tego samego roku. Kolejnych monitorów można było użyć na wodach przybrzeżnych i wielkich rzekach Południa, do ostrzeliwania fortyfikacji brzegowych i zwalczania konfederackich okrętów pancernych, zdolnych do operowania głównie u wybrzeży. Jednak nie nadawały się one do działań krążowniczych i nie mogły stawić czoła pełnomorskim pancernikom najbardziej prawdopodobnego wówczas adwersarza floty Unii – Royal Navy.